Yapay zeka, zeki canlılara benzer şekilde çeşitli faaliyetleri yerine getirebilen akıllı makineler yaratmayı amaçlayan bilgisayar bilimlerinin bir dalıdır. Genellikle insanın düşünme yöntemlerini analiz ederek geliştirilmekte ve endüstrinin önemli bir parçası haline gelmektedir. Yapay zeka ile elde edilmeye çalışılan insana özgü bilgi, muhakeme, problem çözme, algı, öğrenme, planlama, nesneleri idare etme ve taşıma becerisini makinelere kazandırmaktır. Bunun yanında düşüncelerinden tepkiler üreterek, bu tepkileri fiziksel olarak dışa vurabilmeleri amaçlanmaktadır.
Yapay zekâ, makinelerin öğrenmesini, yeni girdileri ayarlamasını ve insan benzeri görevleri gerçekleştirmesini mümkün kılar. Satranç oynayan bilgisayarlardan kendi kendine giden otomobillere kadar, bugün duyduğunuz çoğu yapay zekâ örneği, öğrenme ve muhakeme yeteneğine örnektir. Bu teknolojileri kullanarak, bilgisayarlar büyük miktarda veri işleyerek ve verilerdeki kalıpları tanımlayarak belirli görevleri yerine getirmek üzere eğitilebilir.
Yapay Zeka Tarihi
Yapay zekâ kavramı 1956’da ortaya atıldı, ancak artan veri hacimleri, ileri algoritmalar, bilgi işlem gücü ve depolamadaki gelişmeler sayesinde günümüzde daha popüler hale geldi.
1950’lerde yapılan yapay zekâ araştırmaları, problem çözme ve sembolik yöntemler üzerineydi. 1960’lı yıllarda ABD Savunma Bakanlığı bu tür çalışmalara ilgi duydu ve temel insan mantığını taklit etmek için bilgisayar eğitimi almaya başladı. Bu erken çalışmalar, insan yeteneklerini tamamlayıcı ve arttırmak için tasarlanabilen karar destek sistemleri ve akıllı arama sistemleri de dahil olmak üzere bugün bilgisayarlarda gördüğümüz otomasyon ve resmi akıl yürütmenin yolunu açtı.
Holywood filmleri ve bilim kurgu romanları, yapay zekayı dünyayı ele geçiren insan benzeri robotlar olarak tasvir ederken, yapay zeka teknolojilerinin günümüzdeki gelişimi o kadar da korkutucu değildir. Bunun yerine, yapay zekâ her sektörde birçok özel avantaj sağlamak üzere gelişti. Sağlık hizmetleri, perakende ve daha pek çok alanda yapay zekadan yararlanılmaktadır.
Yapay zekanın uygulama ve kullanım alanları nelerdir?
Sağlık Hizmeti
Yapay zekâ uygulamaları kişiselleştirilmiş ilaçlar ve X-ray okumaları sağlayabilir. Kişisel sağlık bakımı yardımcıları, ilaçlarınızı almanızı, egzersiz yapmanızı veya daha sağlıklı beslenmenizi hatırlatarak yaşam koçları gibi davranabilir.
Perakende Sektörü
Yapay zeka, kişiselleştirilmiş öneriler sunan ve satın alma seçeneklerini tüketici ile tartışan sanal alışveriş olanaklarını sunar. Stok yönetimi ve site yerleşim teknolojileri de yapay zeka ile geliştirilecektir.
İmalat Sanayi
Yapay zeka, seri veriyle kullanılan belirli bir tür derin öğrenme ağına sahip yinelenen ağları kullanarak beklenen yükü ve talebi tahmin etmek için üretim verilerini bağlı ekipmanlardan veri sağlayarak analiz edebilir.
Yapay Zeka Nasıl Çalışır?
Yapay zekâ, büyük miktarda veriyi hızlı, tekrar eden işleme ve akıllı algoritmalar ile birleştirerek, yazılımın verilerin kalıplarından veya özelliklerinden otomatik olarak öğrenmesini sağlar. Birçok teori, yöntem ve teknolojiyi içeren geniş bir çalışma alanının yanı sıra aşağıdaki ana alt alanlardan oluşur:
Makine öğrenimi, analitik model oluşturma işlemini otomatikleştirir. Verilerde gizli bilgilere ulaşmak için, sinir ağları, istatistikler, operasyon araştırması ve fizik yöntemlerini kullanır. Bu veriler, nereye bakılacağına veya ne sonuçlandırılacağına açık olarak programlanmamıştır.
Yapay sinir ağı, harici girdilere yanıt vererek bilgi işleyen, her birim arasında bilgi aktaran birbirine bağlı birimlerden (nöronlar gibi) oluşan bir makine öğrenme türüdür. İşlem, bağlantıları bulmak ve tanımlanmamış verilerden anlam çıkarmak için verilere birden fazla geçiş gerektirir.
Derin öğrenme, bilgi işlem gücündeki gelişmelerden yararlanan çok sayıda işleme birimi tabakasına sahip büyük sinir ağları ve büyük miktarda verinin karmaşık modellerini öğrenmek için gelişmiş eğitim teknikleri kullanır. Genel uygulamalar görüntü ve konuşma tanımayı içerir.
Bilişsel bilgiişlem, makinelerle doğal, insana benzer bir etkileşim için çabalayan yapay zekanın bir alt alanıdır. Yapay zekâ ve bilişsel hesaplamayı kullanan nihai hedef, bir makinenin görüntüleri ve konuşmayı yorumlama yeteneği aracılığıyla insan süreçlerini Simule etmesi ve ardından karşılıklı olarak tutarlı bir şekilde konuşmasıdır.
Bilgisayarla görme desen tanıma ve bir resmin veya videonun neyini tanımaya yönelik derin öğrenmeye dayanır. Makineler görüntüleri işleyebilir, analiz edebilir ve anlarken, görüntü veya videoları gerçek zamanlı olarak çekebilir ve çevrelerini yorumlayabilirler.
Doğal dil işleme (NLP), bilgisayarların konuşmayı da içeren analiz, anlama ve üretme yeteneğidir. NLP’nin bir sonraki aşaması, insanlara normal, günlük dili kullanarak görevleri yerine getirmek için bilgisayarlarla iletişim kurmalarını sağlayan doğal dil etkileşimi.